पूर्वकल्पना समुपदेशनाचे उद्दीष्ट काय आहे ?
गरोदरपण होण्यापूर्वी आईच्या तब्येतीची अनुकुलरित्या चौकशी करणे, गर्भावस्थेचे परिणामास सुधारण्यासाठी महत्वाचे आहे. गर्भपात समुपदेशनाची अनेक उद्दिष्ट्ये आहेत-
- गर्भधारणेसाठी जोडप्यास मदत करणे
- गरोदरपण गमावण्याचा धोका कमी करणे.
- जन्मजात व्यंग असलेल्या संतती विषयी आधीच काळजी घेणे.
- आरोग्य सुधारणे आणि गर्भधारणेवर परिणाम होऊ शकेल अशी वैद्यकीय परिस्थिती ओळखणे
- पूर्व-विद्यमान वैद्यकीय परिस्थितीचे कोणतेही नकारात्मक प्रभाव कमी करणे.
- शक्यतो गर्भावर चांगले परिणाम होऊ शकेल अशी औषधे आणि त्या सुरक्षित बदल होऊ करणे.
पूर्वकल्पना समुपदेशनासाठी कोणी जावे ?
आदर्शपणे सर्व महिलांनी वंध्यत्व समुपदेशनासाठी जावे. तथापि हे खालील दिलेल्या कारणांसाठी जास्त महत्वाचे आहे-
- अनुवांशिक स्थितीचा कौटुंबिक इतिहास
- जर स्त्रियांना मधुमेह आणि उच्चरक्तदाब सारखा जुनाट आजार असेल तर
- पौष्टिक कमतरता उदा. फोलेट
- विष आणि टेरॅटोजेन्सचा संपर्क
- विकसनशील बाळाला आईच्या आजाराचे संभाव्य धोके आणि औषधोपचार समजण्यास मदत करते.
पूर्वकल्पना समुपदेशनासाठी कोणत्या गोष्टी समाविष्ट आहेत?
- स्त्री व पुरुष दोघांचा संपूर्ण वैद्यकीय, वैयक्तिक आणि कौटुंबिक इतिहास
- मागील गर्भधारणेचा आणि गर्भधारणा संबंधित समस्येचा इतिहास
- आईचे वय ३५ वर्षांपेक्षा जास्त असल्यास पॅप स्मीयर आणि मॅमोग्राफी सारख्या शारीरिक तपासण्या.
गर्भाधानपूर्व काळात कोणती हस्तक्षेप आवश्यक आहेत?
- फॉलीक ऍसिड स्प्ललिमेंटशन - १००० गर्भ प्रभावित आहेत: फॉलीक ऍसिड पूरक कारण १ पुनरुत्पादक वयातील सर्व महिला महत्वाचे आहे, कारण एक एनडीटी (मज्जासंस्थेसंबंधीचा ट्यूब दोष). बाळंतपणातील सर्व स्त्रियांना फॉलिक एसिड पूरक आहार घेण्यास प्रोत्साहित केले पाहिजे, अगदी निरोगी आहार असला तरीही, बहुतेक स्त्रियांना आहारात पुरेसे फोलेट मिळत नाही. स्वयंपाक केल्यामुळे बर्‍याच पदार्थांमध्ये फोलेट कमी होते. कमी कार्बोहायड्रेट आहारात फॉलिक एसिडचे प्रमाण कमी होऊ शकते.
- गर्भधारणेपूर्वी धूम्रपान थांबविणे गर्भवती होण्याची शक्यता सुधारेल आणि गर्भावर काही विशिष्ट दुष्परिणाम कमी करतात.
- मधुमेह वगळण्यासाठी रक्तातील साखरेची तपासणी. मधुमेहामध्ये मधुमेहावरील सुधारित नियंत्रणामुळे जन्मातील दोष कमी होऊ शकतो.
- हायपरटेन्सिव्ह रूग्णांमध्ये काही गोळ्या सुरक्षित असतात.
- गर्भधारणेच्या आधी आणि लवकर एस्पिरिनमुळे काही विशिष्ट परिस्थिती असलेल्या स्त्रियांमध्ये होणारे गर्भपात रोखू शकतो.
- हायपोथायरॉईडीझम व्यवस्थापन - गर्भधारणेदरम्यान थायरॉईड रिप्लेसमेंट थेरपीची आवश्यकता वाढते आणि लवकर हस्तक्षेप मुलांमध्ये निरोगी न्यूरोलॉजिकल विकासास प्रोत्साहित करते.
- तोंडावाटे अँटिकोआगुलेंट – अरिन वॉरफरिनचा संबंध गर्भधारणेदरम्यान जन्म दोष आणि रक्तस्राव वाढीच्या जोखमीशी आहे, जर काहीच नसेल तर स्त्रियांनी गर्भधारणेपूर्वी उपचार थांबवावेत किंवा उपचार बदलले पाहिजेत.
- अँटीकॉन्व्हल्संट्स- बहुतेक तोंडी अँटीएपिप्टिक औषधे बाळासाठी हानिकारक असतात, म्हणूनच गर्भधारणा होण्यापूर्वी औषधे सुरक्षित ठिकाणी बदलली जावीत.
- गर्भधारणेचे नियोजन करण्यापूर्वी पुरुष भागीदारांना धूम्रपान आणि मद्यपान थांबविण्याचा सल्ला देण्यात यावा. धूम्रपान आणि अल्कोहोल शुक्राणूंची संख्या आणि गुणवत्ता कमी करून पुरुषांची प्रजनन क्षमता कमी करते.
- रुबेला अँटीबॉडीची स्थिती- सर्व स्त्रियांना त्यांचे अँटीबॉडी टायटर्स मोजले पाहिजेत. जर आयजी जी सकारात्मक असेल तर स्त्री रुबेलापासून प्रतिरक्षित आहे, यापुढे लसीकरण आवश्यक नाही. तथापि जर ती प्रतिरक्षित नसलेली म्हणजे आईजी जी नकारात्मक असेल तर तिला रुबेलापासून लसी दिली जावी. लसीकरणानंतर स्त्रियांना लसीकरणानंतर चार आठवड्यांपर्यंत गर्भधारणा टाळण्याचा सल्ला दिला जातो. रुबेला बाळामध्ये गंभीर आणि प्राणघातक विकृती होऊ शकते.
- लठ्ठपणा - लठ्ठपणामुळे महिलांची प्रजनन क्षमता कमी होते. (ओव्हुलेशन नीट न झाल्यामुळे)
- तणाव व्यवस्थापन- व्यायाम, नोकरी बदलणे यासारख्या अनेक मार्गांनी तणावमुक्त होणे ही संकल्पनेत मदत करू शकते.
- प्रजनन काळ - गर्भधारणा होण्याची शक्यता जास्तीत जास्त असतात तेव्हा एक दोन सुपीक काळ बद्दल माहिती हवी आहे. स्त्रियांना हे देखील ठाऊक असले पाहिजे की वाढत्या वयानुसार प्रजनन क्षमता कमी होते कारण वयानुसार स्त्री बीजांची संख्या कमी होत जाते म्हणून गर्भधारणेस जास्त काळ उशीर होऊ नये.
