“निसर्गाने अर्भकाला त्याच्या आईच्या दुधावर आहार देण्याची तरतूद तयार केली आहे. त्यांना त्यांचे भोजन आणि आई एकाच वेळी सापडतात. त्यांच्या शरीरासाठी आणि आत्म्यासाठी हे त्यांचे संपूर्ण पोषण आहे. ” –रवींद्रनाथ टागोर
आपण गर्भवती असताना, आपले शरीर स्तनपान देण्याची तयारी करीत आहे आणि गर्भधारणेदरम्यान आपल्या स्तनात बरेच बदल होत आहेत. गर्भधारणेदरम्यान होणारे संप्रेरकातिल विविध बदल आपल्या स्तनाच्या वाढीवर आणि विकासावर परिणाम करतात.
याचा अर्थ स्तनपानाची सुरूवात होते जी आपण जन्मापश्चात सुरु होतो आणि यौवन सुरू ठेवून ही प्रक्रिया गर्भधारणेदरम्यान पूर्ण होते.
गर्भधारणेनंतर स्तनातील बदल सुरू होते आणि गरोदरपणात स्तनाचे वजन अंदाजे १२ औंस वाढते.
स्तनामध्ये नलिका, अल्वेओली आणि फायब्रो फॅटी संयोजी ऊतक असतात.
मेमोजेनेसिस : स्तन तयार करणे
लैक्टोजेनेसिस: संश्लेषण आणि स्तनाद्वारे दुधाचे स्राव
गॅलॅटोकिनेसिस : दुधाचा बाहेर काढून टाकणे
गॅलॅक्टोपॉइसिस : दुग्धपान देखभाल
स्तनपान देण्याची स्थिती :
बाळाला स्तनपान देण्यासाठी अनेक स्थिती आहेत. कोणतीही स्थिती मान्य आहेत.
सर्वात महत्वाचे म्हणजे व्यवस्थित बसून आणि पाठ टेकवून स्थित होणे, चुकीची स्थिती पाठदुखी वाढवू शकते.
स्तनपान देण्याच्या विविध पदे खालीलप्रमाणे आहेतः
लॅचिंग ऑन म्हणजे स्तनाग्रभोवती एक घट्ट सील तयार करणे आणि बाळाच्या तोंडातून बहुतेक क्षेत्रे तयार करणे. बाळाच्या खालच्या ओठात वरच्या ओठापेक्षा जास्त एरोलाचे आच्छादन असले पाहिजे आणि काही मिनिटांनंतर स्तनाग्र दुखू नये. आपल्या बाळाच्या ओठात स्तन योग्य स्थितीत असल्याची खात्री करण्यासाठी खालील बाबी तपासा: