गर्भपात ही स्त्रीला घडून येणाऱ्या सर्वात विध्वंसक अनुभवांपैकी एक आहे. गर्भपात होणे हे अतिशय दुर्दैवाचे आहे, ते असहनीय आहे. दर दहापैकी दोन गर्भधारणेचा परिणाम गर्भपात होईल. एक गर्भपात झाल्यानंतर बहुतेक स्त्रिया निरोगी गर्भधारणा करतात.
अद्याप अशा काही स्त्रिया आहेत ज्यात दोन, तीन किंवा त्याहून जास्त गर्भपात होत असतात. जेव्हा सलग दोन किंवा त्यापेक्षा जास्त गर्भपात होतात तेव्हा स्त्रियांना वारंवार गर्भपात केला जातो. अमेरिकन सोसायटी फॉर रीप्रोडक्टिव्ह मेडिसिनच्या मते, केवळ एक टक्के महिलांमध्ये सलग तीन किंवा त्याहून अधिक गर्भपात होईल.
ही एक चिंताजनक क्लिनिकल समस्या आहे आणि याचे कारण बर्याचदा अस्पष्ट असते. उपचारांचा पर्याय बदलता येण्यासारखा आहे, जो उदार अक्रियतेपासून आक्रमक व्यवस्थापनापर्यंत आहे. वारंवार होणारे गर्भधारणेचे नुकसान किंवा गर्भपाताचे मानसिक परिणाम प्रचंड असतात. स्त्रीरोगशास्त्र, अनुवंशशास्त्र, एंडोक्राइनोलॉजी, इम्युनोलॉजी यांचा समावेश असलेला बहु-अनुशासनात्मक दृष्टीकोन बहुधा आवश्यक असतो..
गर्भधारणेचे नुकसान हे गर्भपात किंवा गर्भपाताचे समानार्थी आहे. गर्भपात/गर्भपात ही एक गर्भधारणा आहे जी शेवटच्या मासिक पाळीच्या २० आठवड्यांपूर्वी संपेल. शेवटच्या मासिक पाळीच्या कालावधीत (डब्ल्यूएचओ१९७७) गर्भधारणेच्या २० आठवड्यांपेक्षा कमी कालावधीत गर्भधारणेचे प्रमाण सलग २ किंवा त्याहून अधिक असते.
प्राथमिक वारंवार होणारी गर्भधारणेचा धोका म्हणजे अशा जोडप्यांचा संदर्भ असतो ज्यांचा कधीच जन्म झाला नाही. दुय्यम वारंवार गर्भपात झाल्यास एका यशस्वी गर्भधारणेनंतर कमीतकमी तीन गर्भपात होणे म्हणजे गर्भपात होणे होय.
उच्च गर्भधारणेच्या वेळी गरोदरपणात होणाऱ्या नुकसानास स्टिलबर्थन किंवा अकाली नवजात मृत्यू म्हणतात. तथापि, आठवड्यातून २० नंतर गर्भधारणेचे नुकसान क्वचितच होते.
गर्भावस्थेच्या सुरुवातीस गर्भपात होणे सामान्य आहे. अभ्यासातून असे दिसून आले आहे की गर्भवती असल्याची जाणीव असलेल्या ८ ते २० टक्के स्त्रियांना गर्भधारणेच्या २० आठवड्यांपूर्वी गर्भपात झाला आहे, त्यापैकी ८० टक्के पहिल्या १२ आठवड्यांत उद्भवतात. परंतु गर्भपाताचा वास्तविक दर त्याहूनही जास्त आहे कारण बर्याच महिलांमध्ये गर्भवती असल्याची जाणीव न करता अगदी लवकर गर्भपात होतो.
काही अभ्यासानुसार, तुरळक गर्भपात होण्याचे प्रमाण वैद्यकीयदृष्ट्या १२ ते १५% आणि उप-वैद्यकीयदृष्ट्या सुमारे ६० ते ७०% आहे. गर्भधारणेचा प्रयत्न करीत असलेल्या १% जोडप्यांमध्ये वारंवार गर्भपात होतो.
केवळ एका वेगळ्या उत्स्फूर्त गर्भपातच्या इतिहासासह दुसरा उत्स्फूर्त गर्भपात करण्याची शक्यता १५ ते २०% आहे (वैद्यकीय मान्यता प्राप्त गर्भधारणेसाठी). जर सलग २ उत्स्फूर्त गर्भपात झाले असतील तर पुढील गर्भधारणा गमावण्याची जवळपास ३५% शक्यता आहे (३ मधील १). म्हणूनच तोट्याचा दर जवळपास दुप्पट झाला आहे. जर सलग ३ उत्स्फूर्त गर्भपात झाला असेल तर पुढील गर्भधारणा होण्याची शक्यता ४५ ते ५०% आहे. या जोडप्यासाठी कमीतकमी एक आधीचा थेट जन्मानंतर वारंवार गर्भधारणा कमी होणाऱ्या जोडप्यांसाठी भविष्यातील गर्भधारणेच्या यशात सुधारणा झाल्याचे संकेत आहेत. म्हणून, जोडप्याचा पूर्वीचा पुनरुत्पादक इतिहास देखील महत्त्वपूर्ण आहे.